Topaç

İnsanlar binlerce yıldır bu oyuncaklarla oynuyor, ancak şimdiye kadar kimsenin topaç çevirmekten sıkıldığını görmedik.

Dünyanın en eski topaçları 19. yüzyılda Babil’de keşfedildi. Arkeologlar Orta Doğu’da yaptıkları kazı çalışmaları esnasında tam 3000 yıllık tabutları açtılar. İçlerinde insan vücudu kalıntıları ve el emeğinin her türlü örneğinden kalıntılarla ölünün hayatında en çok hoşlandığı şeylerin imgeleri vardı. Çocuklar en sevdikleri oyuncaklarıyla gömülmüştü ve çoğunun oyuncakları arasında topaçlar vardı. Bu topaçlar kilden yapılma içi boş ya da dolu nesnelerdi. İşlenmiş yüzeyleri genelde hayvanlardan oluşan birçok figürle doluydu.

Topaçlar, Babil’den başlayıp Yunanistan, Hindistan ve Rusya gibi diyarlarda yolculuklarına devam etti. Ancak topaç yapımının bir sanata dönüştüğü asıl yer Japonya toprakları oldu. Antik Japon uygarlığında ustalar topaçları öyle güzel ve akıllıca süslediler ki onlar döndüğünde ortaya çok değişik, vahşi ve çetrefilli şekiller ortaya çıkıyordu. Ayrıca Japonlar kilden topaçların üstüne delikler açarak onların döndükçe ıslık çalmasını ve gürlemesini sağladılar. Onların topaçlara getirdiği bir diğer yenilik de üstlerine ışıklı cisimler koymaları oldu. Karanlığın içinde dönen topaçlar, içinde döndükleri odanın duvarlarını çeşitli ışık ve gölge motifleriyle doldurdular.

Yeni Zelanda’nın yerlileri olan Maoriler “Potaka” isimli bir topaç icat ettiler. Bu, deniz kabukları yardımıyla kakılmış bu topaçların iki ucu da sivriydi ve bir kırbacın küçük hareketiyle dönerlerdi. Maoriler bunda o kadar yetenekliydi ki iki küçük hareketle topacı durdurup tam tersi yönde döndürebilirlerdi. Maorilerin diğer topaç çeşidi olan Potaka Takiri de döndürüldüğünde çığlığa, inlemeye benzer bir ses çıkarıyordu. Bu sesli topaçların 2 kullanım amacı vardı: Düzinelercesi cenazelerde döndürülerek sanki tüm dünya ölen kişi için ağlıyormuşçasına sesler çıkartıyordu.

Ayrıca Maori savaşçıları onları muharebeye giderken kullanırdı. Saldırmadan önce çevirdikleri Potaka Takiri’lerle rakiplerine “oldukça büyük bir tehlikede olduklarını” haber veriyor ve çığlık benzeri bu sesle onlara korku salıyorlardı.

Muhtemelen topaçların en alışılmışın dışında kullanılanları Orta Çağ’da Avrupa’da kullanılanlardı. Çoğu köyde boyu neredeyse bir insan kadar olan kocaman, tahtadan topaçlar vardı. Özellikle etrafı buz saran kış günlerinde köylüler bir araya gelerek bu topacı elleriyle yanlarına tokat atarak çevirirlerdi. Ama neden? İnsanlar için ısınmaya yarayan bir fiziksel aktivite olan bu etkinlik, aynı zamanda güne eğlenceli bir başlangıç yapmanın da mükemmel bir yoluydu.

Topaçlara Dair İlginç Bilgiler;

Topaç, hızlıca döndürmek anlamına gelen Flemenkçe bir kelimeden türemiştir.

1810 yılında icat edilen ve aslında bir topaç çeşidi olan ciroskop, gemi ve uçakların düz durmaları için vazgeçilmez bir ekipmandır.

Topaçlar, özellikle ciroskoplar bilim insanlarının dünyanın dönüş hareketini daha iyi anlamalarında oldukça yardımcı olur.

Zarlar Roma’da kanunen yasaklandığı dönemde insanlar oyunlarında 6 tarafı numaralandırılmış topaçlar kullandı.

Dreidel isimli 4 taraflı bir topaçla oynanan oyun Yahudilerin Hanukkah’sının bir geleneğidir. Her yan İbranice bir harf gösterir ve üzerine Dreidel’in düştüğü harf, hangi oyuncunun ödülü kazanacağını belirler.

–

<h4>İnsanlar binlerce yıldır bu oyuncaklarla oynuyor, ancak şimdiye kadar kimsenin topaç çevirmekten sıkıldığını görmedik.</h4>

Dünyanın en eski topaçları 19. yüzyılda Babil’de keşfedildi. Arkeologlar Orta Doğu’da yaptıkları kazı çalışmaları esnasında tam 3000 yıllık tabutları açtılar. İçlerinde insan vücudu kalıntıları ve el emeğinin her türlü örneğinden kalıntılarla ölünün hayatında en çok hoşlandığı şeylerin imgeleri vardı. Çocuklar en sevdikleri oyuncaklarıyla gömülmüştü ve çoğunun oyuncakları arasında topaçlar vardı. Bu topaçlar kilden yapılma içi boş ya da dolu nesnelerdi. İşlenmiş yüzeyleri genelde hayvanlardan oluşan birçok figürle doluydu.

Topaçlar, Babil’den başlayıp Yunanistan, Hindistan ve Rusya gibi diyarlarda yolculuklarına devam etti. Ancak topaç yapımının bir sanata dönüştüğü asıl yer Japonya toprakları oldu. Antik Japon uygarlığında ustalar topaçları öyle güzel ve akıllıca süslediler ki onlar döndüğünde ortaya çok değişik, vahşi ve çetrefilli şekiller ortaya çıkıyordu. Ayrıca Japonlar kilden topaçların üstüne delikler açarak onların döndükçe ıslık çalmasını ve gürlemesini sağladılar. Onların topaçlara getirdiği bir diğer yenilik de üstlerine ışıklı cisimler koymaları oldu. Karanlığın içinde dönen topaçlar, içinde döndükleri odanın duvarlarını çeşitli ışık ve gölge motifleriyle doldurdular.

Yeni Zelanda’nın yerlileri olan Maoriler “Potaka” isimli bir topaç icat ettiler. Bu, deniz kabukları yardımıyla kakılmış bu topaçların iki ucu da sivriydi ve bir kırbacın küçük hareketiyle dönerlerdi. Maoriler bunda o kadar yetenekliydi ki iki küçük hareketle topacı durdurup tam tersi yönde döndürebilirlerdi. Maorilerin diğer topaç çeşidi olan Potaka Takiri de döndürüldüğünde çığlığa, inlemeye benzer bir ses çıkarıyordu. Bu sesli topaçların 2 kullanım amacı vardı: Düzinelercesi cenazelerde döndürülerek sanki tüm dünya ölen kişi için ağlıyormuşçasına sesler çıkartıyordu.

Ayrıca Maori savaşçıları onları muharebeye giderken kullanırdı. Saldırmadan önce çevirdikleri Potaka Takiri’lerle rakiplerine “oldukça büyük bir tehlikede olduklarını” haber veriyor ve çığlık benzeri bu sesle onlara korku salıyorlardı.

Muhtemelen topaçların en alışılmışın dışında kullanılanları Orta Çağ’da Avrupa’da kullanılanlardı. Çoğu köyde boyu neredeyse bir insan kadar olan kocaman, tahtadan topaçlar vardı. Özellikle etrafı buz saran kış günlerinde köylüler bir araya gelerek bu topacı elleriyle yanlarına tokat atarak çevirirlerdi. Ama neden? İnsanlar için ısınmaya yarayan bir fiziksel aktivite olan bu etkinlik, aynı zamanda güne eğlenceli bir başlangıç yapmanın da mükemmel bir yoluydu.

Topaçlara Dair İlginç Bilgiler;

Topaç, hızlıca döndürmek anlamına gelen Flemenkçe bir kelimeden türemiştir.

1810 yılında icat edilen ve aslında bir topaç çeşidi olan ciroskop, gemi ve uçakların düz durmaları için vazgeçilmez bir ekipmandır.

Topaçlar, özellikle ciroskoplar bilim insanlarının dünyanın dönüş hareketini daha iyi anlamalarında oldukça yardımcı olur.

Zarlar Roma’da kanunen yasaklandığı dönemde insanlar oyunlarında 6 tarafı numaralandırılmış topaçlar kullandı.

Dreidel isimli 4 taraflı bir topaçla oynanan oyun Yahudilerin Hanukkah’sının bir geleneğidir. Her yan İbranice bir harf gösterir ve üzerine Dreidel’in düştüğü harf, hangi oyuncunun ödülü kazanacağını belirler.

Kategorilere Gözat

İnsanlar binlerce yıldır bu oyuncaklarla oynuyor, ancak şimdiye kadar kimsenin topaç çevirmekten sıkıldığını görmedik.

Bir yanıt yazın Yanıtı iptal et

İlgili Mesajlar

Bilgilendirme

Destek

Bülten